Pytanie

Instytucja kultury przyjęła do używania środek trwały — ogrodzenie. Po zakończonym roku instytucja koryguje VAT naliczony według ostatecznej struktury, a jego nadwyżkę musi przekazać do organizatora.
Jak powinna wyglądać ewidencja księgowa zwrotu nadwyżki VAT naliczonego przekazanego do organizatora, w przypadku gdy ogrodzenie zostało sfinansowane dotacją, którą ujęto na koncie 846 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”?
Jaki to będzie miało wpływ na amortyzację ogrodzenia i jej rozliczenie w przyszłości?
W związku ze zwrotem VAT w korespondencji z kontem 846 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” przy ostatnim odpisie amortyzacyjnym będzie taka sytuacja, że amortyzacja w części zwrotu VAT nie będzie miała pokrycia w przychodach. Czy należy ją odnieść tylko w koszty instytucji?

Korekta VAT powodująca zwiększenie albo zmniejszenie podatku odliczonego wpływa bezpośrednio na przychody — w przypadku zwiększenia odliczenia VAT, albo na koszty podatkowe — w przypadku zmniejszenia tego odliczenia.

Wyjaśnienie

Wpływ dotacji od organizatora na zakup albo wykonanie środka trwałego, jakim jest ogrodzenie, instytucja kultury ujęła w księgach rachunkowych zapisem:

  • Wn 130 „Rachunek bankowy” (lub na wydzielonym rachunku projektu),
  • Ma 846 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.

Po zakończonym roku i korekcie VAT do ksiąg rachunkowych instytucja powinna wprowadzić zapisy:

  1. Korekta zwiększająca VAT naliczony:
    • Wn 225 „VAT”,
    • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.
  2. Zwrot nadwyżki VAT naliczonego do organizatora:
    • Wn 846 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
    • Ma 130 „Bieżący rachunek bankowy”.

Na przychody oraz koszty podatkowe wpływ ma kwota VAT nieuwzględniona wcześniej w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych — w tej części, w jakiej instytucja dokonała korekty powodującej zwiększenie lub zmniejszenie VAT odliczonego (art. 91 ust. 1 Ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dalej: ustawa o VAT).

Proszę pamiętać, że w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym instytucja zalicza: do środków trwałych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli instytucja zalicza je do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł) korekty dokonuje się w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów — w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta w takim przypadku dotyczy 1/5, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów — 1/10 kwoty VAT naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania (art. 91 ust. 2 ustawy o VAT).

Proszę zwrócić uwagę, że roczna korekta VAT nie wpływa na wartość początkową środka trwałego, a różnicę wynikającą z korekty VAT naliczonego należy odnieść w pozostałe przychody operacyjne.

Korekta VAT nie wpływa zatem na wysokość odpisów amortyzacyjnych. Jednak zmianie ulegnie kwota, która — równolegle do odpisów amortyzacyjnych — zwiększa pozostałe przychody operacyjne.

Amortyzację środka trwałego w księgach rachunkowych instytucja ujmie następująco:

  • Wn 400 „Amortyzacja”,
  • Ma 070 „Umorzenie środków trwałych”; równolegle — tylko w kwocie dotyczącej dotacji pomniejszonej o korektę roczną VAT:
  • Wn 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
  • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054; ost. zm. Dz.U. z 20 października 2015 r. poz. 1649)