Pytanie

Instytucja otrzymała nieodpłatnie teren wraz z budowlami, budynkami, a z protokołu przekazania wynika, iż większość budowli ma wartość 0 zł.
Jak prawidłowo zaksięgować budowle i nieruchomości (działki, grunt) oraz jak ewentualnie wycenić budowle?

Wartość nieodpłatnie otrzymanego składnika majątku stanowi przychód instytucji kultury. I nie ma znaczenia, że na protokole jego wartość jest zerowa.

Wyjaśnienie

Otrzymane nieodpłatnie nieruchomości spełniają definicję środka trwałego (art. 3 ust. 1 pkt 15 Ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, dalej: ustawa o rachunkowości). A zatem instytucja kultury musi ustalić jego wartość początkową w oparciu o ceny rynkowe, a następnie rozpocząć jego amortyzację.

Dla celów bilansowych nieodpłatnie otrzymany środek trwały należy rozliczać za pośrednictwem rozliczeń międzyokresowych przychodów (art. 41 ust. 2 ustawy o rachunkowości).

Przypominam, że do rozliczeń międzyokresowych przychodów zalicza się wartość nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych.

Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych albo środków trwałych w budowie. Nieodpłatne otrzymane środki trwałe instytucja kultury może wprowadzić do ksiąg zapisami:

  1. Otrzymanie środka trwałego:
    • Wn 010 „Środki trwałe”,
    • Ma 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
  2. Odpisy amortyzacyjne:
    • Wn 400 „Amortyzacja”,
    • Ma 070 „Umorzenie środków trwałych”; równolegle:
    • Wn 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
    • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.

Proszę jednak pamiętać, że gruntów nie amortyzuje się. A zatem do ksiąg rachunkowych wprowadza się je zapisem:

  • Wn 010 „Środki trwałe” (analitycznie: „Grunty”),
  • Ma 800 „Fundusz instytucji kultury”.

Wyceny środków trwałych otrzymanych nieodpłatnie instytucja kultury dokona na podstawie ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu (art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości).

A zatem trzeba sprawdzić, jakie są ceny nieruchomości w danej okolicy i na tej podstawie wycenić otrzymany majątek trwały.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 20 lutego 2018 r. poz. 395)