Pytanie

10 czerwca br. pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z powodu likwidacji jego stanowiska pracy, a także pismo, że w lipcu jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy.
W tym samym dniu pracownik wystąpił z wnioskiem o wypłatę świadczenia urlopowego za okres od 11 do 24 czerwca (czyli 10 dni roboczych i 14 kalendarzowych). Dyrektor wypłacił świadczenie urlopowe. Jednak pracownik przyniósł zwolnienie lekarskie od 15 do 19 czerwca i po kilku dniach kolejne zwolnienie od 20 do 30 czerwca.

  • Czy pracownikowi należało się świadczenie urlopowe?
  • Czy potrącając z pensji pracownika wartość świadczenia urlopowego, instytucja postąpiła słusznie?

Pracownik powinien zwrócić świadczenie urlopowe, ponieważ na skutek przerwania urlopu przestało mu ono przysługiwać. Jednak instytucja nie może potrącić tej kwoty z wynagrodzenia pracownika. Na takie potrącenie pracownik powinien bowiem wyrazić zgodę.

Wyjaśnienie

Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: kp) w art. 166 pkt 1 przewiduje problem przerwania urlopu z powodu czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Zgodnie z tym przepisem, pracodawca w takiej sytuacji ma obowiązek niewykorzystaną przez pracownika część urlopu udzielić w terminie późniejszym.

Jeżeli jest to niemożliwe, na przykład z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy po zakończeniu zwolnienia lekarskiego, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia pracownikowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (art. 171 § 1 kp).
W związku z przerwaniem ciągłości 14-dniowego urlopu pracownik utracił prawo do świadczenia urlopowego (art. 3 ust. 5 Ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). A skoro zostało mu ono wypłacone, pracodawca ma prawo żądać od pracownika jego zwrotu.

Nie może natomiast potrącić pracownikowi wypłaconej, nawet niezasadnie, kwoty z wynagrodzenia za pracę. Jest to bowiem możliwe jedynie za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie (art. 91 § 1 kp).
W razie braku takiej zgody oraz w razie odmowy przez pracownika dobrowolnego zwrotu nienależnego świadczenia urlopowego pracodawcy pozostaje dochodzenie wierzytelności od pracownika na drodze postępowania sądowego.

Prawomocny wyrok albo ugoda zawarta przed sądem po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności staje się tytułem wykonawczym, na podstawie którego można wszcząć postępowanie egzekucyjne.
W trakcie egzekucji komornik sądowy ściągnie od dłużnika należność wraz z kosztami procesu i postępowania egzekucyjnego.

O potrąceniach z wynagrodzenia pracownika instytucji kultury pisaliśmy obszernie we wrześniowym numerze Poradnika Instytucji Kultury, w poradzie „Potrącenia z wynagrodzenia w instytucjach kultury w pytaniach i odpowiedziach”.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 4 listopada 2014 r. poz. 1502; ost. zm. Dz.U. z 27 listopada 2014 r. poz. 1662)
  • Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz.U. z 22 stycznia 2015 r. poz. 111)