Pytanie

  • Czy organizator może przekazać samorządowej instytucji kultury dotację celową z przeznaczeniem na utworzenie filii, w tym na koszty zatrudnienia pracowników, oraz bieżące koszty utrzymania (takie jak energia cieplna, elektryczna, woda, śmieci itp.)?
  • Czy taka dotacja podlega opodatkowaniu VAT?

Organizator może przekazać dotację celową na utworzenie filii biblioteki, ale nie dotyczy to kosztów wynagrodzeń pracowników i utrzymania obiektu.

Wyjaśnienie

Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego i ma charakter obowiązkowy (art. 9 ust. 2 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, dalej: ustawa o działalności kulturalnej). Ponadto art. 8 ust. 2 Ustawy z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (dalej: ustawa o bibliotekach) wprost wskazuje, że organizatorem bibliotek są m.in. jednostki samorządu terytorialnego. Organizator przekazuje instytucji środki finansowe w formie dotacji (art. 28 ust. 3 ustawy o działalności kulturalnej):

  • podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów,
  • celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,
  • celowej na realizację wskazanych zadań i programów.

Ma także obowiązek zapewnienia warunków działalności i rozwoju biblioteki, a w szczególności (art. 9 ust. 1‒2 ustawy o bibliotekach):

  1. lokalu;
  2. środków na:
    • wyposażenie,
    • prowadzenie działalności bibliotecznej, w tym na zakup materiałów bibliotecznych,
    • doskonalenie zawodowe pracowników.

Organizator może udzielić dotacji celowej na utworzenie filii biblioteki, z której biblioteka sfinansuje budowę lub remont siedziby filii, zakup środków trwałych i wyposażenia, w tym zbiorów bibliotecznych. Natomiast na działalność bieżącą, czyli także na wynagrodzenia pracowników i koszty mediów, biblioteka powinna otrzymać zaś dotację podmiotową. Oznacza to, że ze względu na utworzenie filii rada gminy w uchwale powinna zwiększyć dotację podmiotową dla biblioteki.

Dotacja celowa otrzymana na utworzenie filii nie stanowi podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 Ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Jest nią, z pewnymi zastrzeżeniami, wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Oznacza to, że opodatkowaniu VAT podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 16 kwietnia 2012 r. poz. 406; ost. zm. Dz.U. z 1 kwietnia 2014 r. poz. 423)
  • Ustawa z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (tekst jedn. Dz.U. z 12 czerwca 2012 r. poz. 642; ost. zm. Dz.U. z 23 lipca 2013 r. poz. 829)
  • Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054; ost. zm. Dz.U. z 27 listopada 2014 r. poz. 1662)