Pytanie

Filia biblioteki mieściła się w starym budynku, a obecnie gmina wybudowała nowy obiekt, gdzie filia została przeniesiona. Biblioteka organizuje otwarcie i dla zaproszonych gości dyrektor chce zamówić tort i ciasto. Wypieki ma zapewnić wyznaczona osoba na umowę o dzieło. Czy wydatki na wykonanie tortu i ciast można zaliczyć do kosztów? Czy jest to już wystawność wykluczająca możliwość zaliczenia w koszty w ramach reprezentacji?

Z pytania nie wynika, że mamy do czynienia z wydatkami o charakterze reprezentacji. Dlatego koszt organizacji wspomnianego w pytaniu otwarcia biblioteki można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Wyjaśnienie

Do kosztów podatkowych nie zalicza się m.in. kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych). Jednak w odniesieniu do instytucji kultury mamy do czynienia z pewną specyfiką cechującą funkcjonowanie tego rodzaju podmiotów.

Chcąc rozpatrywać charakter poniesionych wydatków, należy rozważyć, czy mamy do czynienia z wydatkami:

    

  • będącymi skutkiem działań polegających na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami, np. gospodarczymi, związane zwłaszcza z przyjmowaniem i utrzymywaniem delegacji i kontrahentów, uczestniczeniem w przyjęciach związanych z ich pobytem, wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia — tego typu wydatki, jako reprezentacja, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów;
  • dotyczącymi organizacji przyjęcia stanowiącego zwyczajowo przyjętą część tego rodzaju imprez kulturalnych (poza otwarciem instytucji kultury lub jej filii, może to być np. wystawa, wernisaż, premiera sztuki teatralnej itp.) — takie wydatki można zaliczyć do kosztów podatkowych.

Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 grudnia 2007 r., sygn. IP-PB3-423-220/07-4/KB).

Interpretacja indywidualna wydana 19 grudnia 2007 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IP-PB3-423-220/07-4/KB

24 września 2007 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przestawione następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest samorządną instytucją kultury, do której zadań statutowych należy między innymi udostępnienie materialnych dóbr kultury z zakresu szeroko pojmowanego włókiennictwa oraz dziedzin pokrewnych, w tym narzędzia i maszyny włókiennicze, tkanina ludowa, przemysłowa, artystyczna (historyczna i współczesna) oraz akcesoria strojów i dokumentacja dotycząca wszystkich wymienionych dziedzin. Realizacja tego zadania następuje poprzez organizowanie wystaw stałych i czasowych ze zbiorów własnych i obcych. Tradycyjnie otwarciu wystawy towarzyszy wernisaż, którego elementem jest poczęstunek z symboliczną lampką wina, napojami i drobnymi przekąskami. Dla zorganizowania tego poczęstunku Muzeum dokonuje zakupu artykułów spożywczych takich jak: ciasteczka, bakalie, owoce, cukierki, wino, soki, owoce, woda mineralna, czasem kawa i herbata. Odbiorcami takiego skromnego poczęstunku są też artyści, przedstawiciele mediów, przedstawiciele innych instytucji kultury, władz miejskich i wojewódzkich oraz pracownicy Muzeum.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy koszt przekazanych do zużycia podczas wernisażu wystawy, artykułów spożywczych stanowi koszt uzyskania przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem wnioskodawcy drobny poczęstunek podczas wystawy stanowi tradycyjny element kosztów związanych z przygotowaniem całej wystawy. Ma on na celu stworzenie przyjemnej atmosfery do obcowania za sztuką, integrację środowisk nią zainteresowanych, poprzez umożliwienie swobodnej wymiany poglądów, opinii przez twórców i odbiorców. Nie jest to świadczenie o charakterze reprezentacji, gdyż jego celem nie jest poprawa wizerunku Muzeum. Serwowanie symbolicznej lampki wina i ciastek nie świadczy też okazałości i wytworności instytucji, a jest jedynie powszechnym, zwyczajowo przyjętym elementem tego typu imprez kulturalnych. Jednocześnie wydatki związane z organizacją, wystawy są ponoszone w celu osiągnięcia przychodu i zachowaniu jego źródła. Nie znajdują się też w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych. Tak więc koszt zużytych artykułów spożywczych stanowi koszt organizacji wystawy a nie koszt reprezentacji, co pozwala zaliczyć go do kosztów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. jedn. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stosowanie do pkt 28 tego artykułu (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych nie zdefiniowano jednak pojęcia reprezentacji, wobec czego należy posłużyć się definicją słownikową. Na gruncie języka polskiego słowo reprezentacja należy rozumieć jako działanie zmierzające do wywołania jak najlepszego wrażenia przez okazałość, wytworność, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem i pozycją społeczną, których celem jest kształtowanie pozytywnego obrazu firmy (Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 1989 r.)

Obejmuje ona zarówno działania zmierzające do:

  • stworzenia oczekiwanego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, jak i
  • stworzenie korzystnych warunków w celu nawiązania nowych lub też podtrzymania (rozszerzenia) dotychczasowych kontaktów.

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej należy przyjąć, że reprezentacja to działalnie polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z przyjmowaniem i utrzymywaniem delegacji i kontrahentów, uczestniczeniem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, należy stwierdzić, iż poniesione wydatki na zakup artykułów spożywczych takich jak: ciasteczka, bakalie, owoce, wino, soki owocowe, woda mineralne, kawa, herbata, serwowanych podczas wernisażu nie mają charakteru wydatków reprezentacyjnych, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy zatem rozpatrzyć czy poniesione przez Muzeum wydatki za zakup artykułów spożywczych stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Kwalifikacja przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów i ocena związku z osiąganymi przychodami możliwa jest na podstawie całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika. Muzeum organizuje wystawy stałe i czasowe za zbiorów własnych i obcych, na których prezentuje materialne dobra kultury z zakresu szeroko pojmowanego włókiennictwa oraz dziedzin pokrewnych. Tradycyjnie otwarciu wystawy towarzyszy wernisaż, który stanowi połączenie spotkania środowiskowego, wydarzenia towarzyskiego oraz prezentacji dla mediów. Na wernisażu serwowany jest poczęstunek w postaci ciastek, owoców, soków, wina itp. co jest zwyczajowo przyjętą formą tego typu imprez kulturalnych. Dlatego należy uznać, iż wydatki te stanowią integralną część wernisażu, w związku z powyższym mogą być wliczone do całkowitego kosztu organizacji wystawy, a tym samym będą stanowiły dla Muzeum koszt uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Z pytania wynika, że nie mamy do czynienia z reprezentacją. Organizacja skromnego poczęstunku nie oznacza w żadnym razie wystawności i wytworności skierowanej do potencjalnych albo wybranych kontrahentów. Nie ma też na celu podniesienia „rynkowej” pozycji biblioteki jako organizatora takiego poczęstunku, który, jako instytucja kultury, jest przecież jednostką sektora finansów publicznych, a nie podmiotem gospodarczym.

Podstawa prawna

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397; ost. zm. Dz.U. z 3 kwietnia 2012 r. poz. 362)