Pytanie

Ośrodek kultury prowadzi izbę regionalną. Wystawiane w niej eksponaty regionalne ewidencjonowane są na koncie 016 „Dzieła sztuki i eksponaty muzealne”: naczynia i narzędzia gospodarskie, rzeźby ludowe w przeważającej większości drewniane — wycenione na 1 gr. Z uwagi na to, że niektóre z nich uległy zepsuciu, trzeba będzie odpisać je ze stanu.
Czy oprócz wewnętrznych przepisów obowiązujących w instytucji należy zastosować jakieś szczególne procedury likwidacji eksponatów izby regionalnej?

Jeśli eksponaty zostały zakwalifikowane jako muzealia, to w razie ich likwidacji trzeba złożyć odpowiedni wniosek i uzyskać zgodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wyjaśnienie

Konto 016 „Dzieła sztuki i eksponaty muzealne” służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości dzieł sztuki i eksponatów muzealnych. O zakwalifikowaniu środka trwałego do dzieła sztuki lub eksponatu muzealnego decydują przepisy Ustawy z 21 listopada 1996 r. o muzeach. Proszę pamiętać, że przepisy dotyczące muzeum obowiązują także inne instytucje kultury, jeśli te, choć nie spełniają wszystkich ustawowych kryteriów muzeum, stawiają sobie za cel aktywności o charakterze muzealniczym.

Muzealiami są rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność muzeum (także innych niż muzeum instytucji kultury) i wpisane do inwentarza muzealiów. Muzealia stanowią dobro narodowe (art. 21 ustawy o muzeach). A zatem, aby eksponat można było zaklasyfikować jako muzealium, powinien łącznie spełnić następujące warunki:

  • być rzeczą ruchomą bądź nieruchomą,
  • stanowić własność muzeum,
  • być wpisanym do inwentarza.

W przypadku podjęcia przez dyrektora muzeum decyzji o konieczności skreślenia muzealium z inwentarza, należy skierować do MKiDN wniosek w tej sprawie i uzyskać jego zgodę (§ 10 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Kultury z 30 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu, form i sposobu ewidencjonowania zabytków w muzeach). Tylko po uzyskaniu zgody można muzealia wykreślić z inwentarza.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 21 listopada 1996 r. o muzeach (tekst jedn. Dz.U. z 21 maja 2020 r. poz. 902)
  • Rozporządzenie Ministra Kultury z 30 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu, form i sposobu ewidencjonowania zabytków w muzeach (Dz.U. nr 202, poz. 2073)