Pytanie

Czy dyrektorowi biblioteki publicznej, którego obowiązuje Ustawa z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (dalej: ustawa kominowa), można wypłacić nagrodę jubileuszową z tytułu 45-lecia pracy?

Zasady wynagradzania dyrektora biblioteki publicznej, a także jego zastępcy i głównego księgowego ograniczają przepisy ustawy kominowej (art. 2 pkt 1, 2, i 4 w związku z art. 1 pkt 3 ustawy kominowej)
Osobom tym przysługuje wyłącznie wynagrodzenie miesięczne, choć mogą być im przyznane świadczenia dodatkowe oraz nagroda roczna (art. 5 ust. 1‒3 ustawy kominowej).

Wyjaśnienie

Świadczenia dodatkowe to świadczenia z tytułu zatrudnienia inne bądź w wyższej wysokości niż ustalone w regulaminach wynagradzania, zakładowych oraz ponadzakładowych układach zbiorowych pracy oraz w odrębnych przepisach, np. w ustawie o działalności kulturalnej (art. 11 ust. 1 ustawy kominowej). Przepis wymienia, że są to np. świadczenia bytowe, socjalne, komunikacyjne oraz ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

Dyrektorowi biblioteki publicznej mogą zostać przyznane następujące świadczenia dodatkowe (§ 2 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznawania, dalej: rozporządzenie w sprawie świadczeń dodatkowych):

  • nagroda jubileuszowa (o ile jest przyznawana nie częściej niż co 5 lat),
  • odprawa pieniężna w razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
  • zwrot częściowych kosztów użytkowania udostępnionego lokalu mieszkalnego, w tym mieszkania służbowego,
  • świadczenia związane z korzystaniem z częściowo odpłatnych usług telekomunikacyjnych oraz
  • świadczenia z tytułu dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego, majątkowego oraz osobowego.

Nie przysługują mu żadne inne świadczenia, niezależnie od tego, czy przewiduje je układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub odrębne przepisy, czy też nie.

Świadczeniami dodatkowymi mogą być zarówno świadczenia przewidziane w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania, jak i takie, których prawo zakładowe nie przewiduje. Okoliczność ta ma znaczenie przede wszystkim dla określenia ich wysokości. Jeśli zatem dodatkowe świadczenia dla osób zarządzających instytucją kultury znajdują się w regulaminie wynagradzania, to osoby te otrzymują je w wysokości, która wynika z prawa zakładowego lub maksymalnie 25% wyższej od przewidzianej w przepisach zakładowych.

Gdy nagroda jubileuszowa lub odprawa emerytalno-rentowa dla osób zarządzających instytucją kultury nie są określone w przepisach zakładowych, to ich wysokość w przypadku nagrody jubileuszowej wynosi odpowiednią część wynagrodzenia miesięcznego w zależności od stażu pracy (§ 2 ust. 2 rozporządzenia w sprawie świadczeń dodatkowych):

  • 75% — po 20 latach pracy,
  • 100% — po 25 latach pracy,
  • 150% — po 30 latach pracy,
  • 200% — po 35 i 40 latach pracy.

Tym samym, jeżeli regulamin wynagradzania obowiązujący w bibliotece publicznej przewiduje nagrodę jubileuszową po 45 latach pracy, może być ona wypłacona jej dyrektorowi.

Zatem proszę zwrócić uwagę, że świadczenia dodatkowe nie zawsze mają charakter fakultatywny w takim znaczeniu, że roszczenie o nie powstaje dopiero po ich przyznaniu przez organ założycielski. Przyznanie dotyczy bowiem tylko takiego rodzaju świadczenia dodatkowego i jego wysokości, do którego prawo nie wynika z układu zbiorowego pracy czy regulaminu wynagradzania albo tylko wysokości, gdy prawo do niego wynika z regulacji zakładowych.

Dla nabycia przez osobę zarządzającą zakładem pracy w imieniu pracodawcy, np. dyrektora biblioteki publicznej, prawa do świadczenia dodatkowego, które zostało przewidziane w prawie wewnętrznym, przyznanie jest zbędne. Przyznania wymagałoby natomiast ustalenie jego wysokości w wysokości do 25% wyższej niż wynikająca z układu czy regulaminu (por. wyrok SN z 10 stycznia 2006 r., sygn. akt I PK 115/05).

Podstawa prawna

  • Ustawa z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tekst jedn. Dz.U. z 22 lutego 2013 r. poz. 254; ost. zm. Dz.U. z 23 grudnia 2014 r. poz. 1877)
  • Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 16 kwietnia 2012 r. poz. 406; ost. zm. Dz.U. z 10 marca 2015 r. poz. 337)
  • Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznawania (Dz.U. nr 14, poz. 139)