Pytanie

Gmina przekazała bibliotece miejskiej dokumentem PT (protokół przekazania) wyposażenie (regały oraz biurko) o wartości około 28 400 zł. Nie ma podanej wartości każdego mebla oddzielnie ani liczby regałów. W gminie wyposażenie to było zaksięgowane na koncie 011 „Środki trwałe”.
Czy biblioteka może zaksięgować wyposażenie na koncie „Pozostałe środki trwałe” i sama oszacować wartość poszczególnych regałów i biurka?
Czy powinna zwiększyć fundusz jednostki?

Otrzymane nieodpłatnie środki trwałe instytucja wprowadzi do swojej ewidencji zgodnie ze swoją polityką rachunkowości. Nie ma znaczenia, w jaki sposób środki te były ewidencjonowane w gminie.

Wyjaśnienie

Fundusz instytucji kultury odzwierciedla wartość mienia wydzielonego dla instytucji kultury w momencie jej utworzenia i ulega zwiększeniu o wartość niepodlegających amortyzacji aktywów trwałych sfinansowanych z dotacji lub otrzymanych nieodpłatnie oraz zmniejszeniu o wartość niepokrytej straty netto (art. 29 ust. 2 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej). A zatem otrzymane od gminy środki trwałe nie zwiększą funduszu instytucji kultury.

Przyjęte nieodpłatnie, w tym także w drodze darowizny, środki trwałe zaliczane są w księgach instytucji kultury do rozliczeń międzyokresowych przychodów (art. 41 ust. 1 pkt 2 Ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości). Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają następnie stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych dokonywanych od tych środków trwałych.

Instytucja kultury może przyjąć za wartość początkową środków trwałych wartość wykazaną w dokumencie PT, jeśli nie odbiega ona znacznie od ceny rynkowej. Jednak z pytania wynika, że kwota podana w dokumencie PT dotyczy wszystkich przekazanych przez gminę środków. W takiej sytuacji najlepszą podstawą ustalenia przez instytucję kultury ceny netto sprzedaży bądź wartości godziwej otrzymanych środków trwałych są aktualne ceny określone na rynku dla takich samych lub podobnych przedmiotów. Od tak ustalonej wartości początkowej instytucja kultury dokona odpisów amortyzacyjnych. Jeśli zaś otrzymane środki trwałe zaliczy do pozostałych środków trwałych — może je także zamortyzować jednorazowo.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 7 lutego 2020 r. poz. 194; ost. zm. Dz.U. z 24 października 2019 r. poz. 2020)
  • Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 1 lutego 2021 r. poz. 217; ost. zm. Dz.U. z 23 listopada 2021 r. poz. 2106)