Pytanie

Organizator przekazał nieodpłatnie instytucji kultury środki trwałe częściowo umorzone jednym dokumentem PT (Protokołem przekazania — przejęcia środka trwałego) ze wskazaniem całej wartości i wartością umorzenia od całości za 2 miesiące (rocznie 20%). Na wartość wykazaną w PT składają się środki trwałe, wyposażenie i farba do malowania.
Czy do ksiąg rachunkowych instytucji kultury należy wprowadzić wartość dotychczasowego umorzenia?
Czy można przyjąć całą wartość z PT do środków trwałych z symbolem KŚT 805 „Wyposażenie i sprzęt kin, teatrów i innych placówek kulturalno-oświatowych” i poleceniem księgowania przeksięgować część na środki trwałe, np. KŚT 487 „Zespoły komputerowe”, a część na pozostałe środki trwałe, które można w całości zamortyzować?
Jak zaksięgować przekazaną farbę do malowania?

Przepisy Ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: ustawa o rachunkowości) nie zezwalają na wycenę nieodpłatnie otrzymywanych środków trwałych według wartości wynikającej z ksiąg rachunkowych przekazującego. Wartości dotychczasowego umorzenia nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych nie wprowadza się do ksiąg rachunkowych.

Wyjaśnienie

Nieodpłatnie otrzymane od organizatora aktywa — środki trwałe, niskocenne środki trwałe, a także materiały (farba do malowania) – instytucja kultury powinna wycenić i ująć w księgach rachunkowych według ceny sprzedaży takich samych lub podobnych przedmiotów, czyli według ich aktualnej ceny rynkowej (art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości).

Organizator w dokumencie PT wskazał wartość początkową i dotychczasowe umorzenie nieodpłatnie przekazanych aktywów, ale nie jest to podstawa do ich wyceny w tej właśnie wysokości.

Oczywiście instytucja może przyjąć wartość netto przekazanych aktywów do ujęcia w księgach rachunkowych z dokumentu PT, pod warunkiem że jest ona wartością rynkową z dnia ich otrzymania.

Nie ma też znaczenia, jaki symbol KŚT organizator wykazał w dokumencie PT.

Każdy otrzymany środek trwały instytucja powinna zakwalifikować do właściwego KŚT. W księgach rachunkowych powinna ująć:
1. Środki trwałe podlegające amortyzacji:

  • Wn 010 „Środki trwałe”,
  • Ma 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”

i dokonać odpisów amortyzacyjnych (art. 32 ustawy o rachunkowości) zapisem:

  • Wn 400 „Amortyzacja środków trwałych”,
  • Ma 070 „Umorzenie środków trwałych”;

równolegle (art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości):

  • Wn 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
  • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.

2. Środki trwałe amortyzowane jednorazowo:

  • Wn 013 „Pozostałe środki trwałe”,
  • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”

oraz jednorazową amortyzację:

  • Wn 400 „Amortyzacja”,
  • Ma 070 „Amortyzacja środków trwałych”.

Otrzymaną farbę do malowania (tak jak środki trwałe, które ze względu na wartość zakwalifikuje jako zużycie materiałów) instytucja powinna odpisać bezpośrednio w koszty zapisem:

  • Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”,
  • Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.

Natomiast jeśli farbę przyjmie początkowo na magazyn, to zamiast konta kosztów zastosuje konto 310 „Materiały”.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 16 stycznia 2023 r. poz. 120; ost. zm. Dz.U. z 14 lutego 2023 r. poz. 295)