Pytanie

Statut samorządowej instytucji kultury (GOK) stanowi, że powołanie dyrektora tej instytucji następuje na okres 4 lat po przeprowadzeniu konkursu przez wójta gminy. Czteroletnia kadencja dyrektora wyłonionego w drodze konkursu kończy się w czerwcu 2019 r.
Czy dyrektorowi można w tym przypadku przedłużyć kadencję i na jakich zasadach?
Czy przeprowadzenie jest obowiązkowe? Czy dotychczasowy dyrektor musi wziąć w nim udział?

Jeśli statut instytucji kultury przewiduje konkurs na dyrektora, to w celu wyłonienia nowego dyrektora należy go przeprowadzić. Przedłużenie kadencji dotychczasowego dyrektora jako takie, np. w drodze porozumienia stron, nie jest w tym przypadku możliwe. Ponowne powołanie powinno odbyć się według tej samej procedury, co poprzednie powołanie, w tym przypadku zgodnie z postanowieniami statutu instytucji kultury.

Wyjaśnienie

Dyrektora instytucji kultury powołuje organizator na czas określony po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających w tej instytucji kultury oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych właściwych ze względu na rodzaj działalności prowadzonej przez instytucję. Odwołanie dyrektora następuje w tym samym trybie. Zasięganie opinii związków zawodowych oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych nie jest konieczne w przypadku wyłonienia kandydata na dyrektora w drodze konkursu. Dyrektora instytucji artystycznej powołuje się na okres od trzech do pięciu sezonów artystycznych, natomiast dyrektora instytucji kultury innej niż instytucja artystyczna powołuje się na okres od 3 do 7 lat (art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, dalej: ustawa o działalności kulturalnej).

Kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury można wyłonić w drodze konkursu. Wyjątkiem są samorządowe instytucje kultury, które wymieniono w Rozporządzeniu MKiDN z 30 lipca 2015 r. w sprawie wykazu samorządowych instytucji kultury, w których wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora następuje w drodze konkursu. W tych instytucjach konkurs jest obowiązkowy (art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o działalności kulturalnej).

W odniesieniu do zasad powoływania dyrektora instytucji kultury przepisy ustawy o działalności kulturalnej i Kodeksu pracy nie przewidują możliwości ponownego jego powołania w „trybie uproszczonym”, np. w drodze porozumienia stron lub w jakikolwiek inny sposób. A zatem, potrzebny będzie nowy akt powołania, który wymaga jednak zachowania procedury przewidzianej w statucie instytucji kultury. Oczywiście dyrektor, którego powołanie się kończy, wcale nie musi brać udziału w nowym konkursie, jeśli nie chce dalej pełnić funkcji dyrektora.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 16 października 2018 r. poz. 1983; ost. zm. Dz.U. z 19 kwietnia 2019 r. poz. 730)
  • Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 16 maja 2018 r. poz. 917; ost. zm. Dz.U. z 19 kwietnia 2019 r. poz. 730)
  • Rozporządzenie MKiDN z 30 lipca 2015 r. w sprawie wykazu samorządowych instytucji kultury, w których wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora następuje w drodze konkursu (Dz.U. z 3 września 2015 r. poz. 1298)