Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego opublikowała raport „Po co Polakom biblioteki?”, będący podsumowaniem trzech lat realizacji Programu Rozwoju Bibliotek.

Najważniejsze wnioski z zamieszczonego na stronie Biblioteki.org raportu to:

  • Do bibliotek biorących udział w Programie Rozwoju Bibliotek przychodzi 2 667 000 osób mających co najmniej 13 lat! Są to mieszkańcy miast i wsi do 20 tysięcy mieszkańców. Użytkownicy bibliotek stanowią prawie 30% mieszkańców tych miejscowości.
  • Biblioteki uczestniczące w programie skutecznie przyciągają grupy naturalnie z bibliotek korzystające — dzieci i młodzież z jednej strony i osoby w średnim wieku i starsze z drugiej. Ci, którzy są pomiędzy nimi, do bibliotek chodzą coraz rzadziej.
  • Rosnące zainteresowanie ofertą bibliotek wśród seniorów, dzieci z gorzej sytuowanych rodzin oraz osób poszukujących pracy. Pomimo tego, że biblioteki starają się dopasowywać swoją ofertę również do potrzeb osób niepełnosprawnych (np. zwiększają dostępność wypożyczania książek na odległość), nadal nie udało się przyciągnąć ich do bibliotek.
  • W swoich miejscowościach biblioteki pełnią w coraz większym stopniu funkcję Trzeciego Miejsca — miejsca spotkań — przyjaznego, otwartego dla wszystkich, łączącego w sobie zalety przestrzeni prywatnej i publicznej.
  • Biblioteki pozwalają także na dostęp do nowoczesnych technologii. W wielu małych miejscowościach biblioteki są jednymi z nielicznych miejsc, gdzie za darmo można skorzystać z Internetu, skanera lub drukarki. Zaskakująco wyraźna jest rola komputerów w bibliotece w redukowaniu wykluczania cyfrowego aż 37% ankietowanych zetknęło się z komputerem po raz pierwszy właśnie w bibliotece. Największe znaczenie ma to dla grup, które są z wykluczeniem cyfrowym kojarzone: rolników (55%), emerytów i rencistów (48%) i bezrobotnych (52%).
  • 61% użytkowników bibliotek PRB deklaruje, że w bibliotece robi rzeczy związane z rozwijaniem kapitału intelektualnego: edukacją (również dorosłych) oraz kompetencjami związanymi z komputerami i Internetem.
  • Biblioteki wypełniają „lukę wychowawczą”, stwarzając miejsce bezpieczne, w którym trzeba się dostosować do ustalonych zasad, ale można się wiele nauczyć, odkryć swoje talenty.
  • Kolejną grupą korzyści jest integracja społeczna. Zaliczone do niej zostały dwa wymiary — komunikowanie się z innymi oraz tożsamość lokalna i wszelkie czynności związane z jej szukaniem, budowaniem i podtrzymywaniem. W sumie o choć jednej z czynności z tej grupy wspomina ponad połowa użytkowników bibliotek PRB (55%).
  • Praktyki życia codziennego (42%) to szereg zróżnicowanych kwestii. Mieszczą się tu korzyści związane z podróżami i turystyką, domem i rodziną, zdrowiem, zakupami, modą, sportem. W znacznym stopniu są one osiągnę właśnie dzięki wykorzystaniu dostępu do nowoczesnych technologii — zwłaszcza możliwości szukania informacji w internecie.

Co ciekawe, w ciągu ostatnich lat biblioteki w istotny sposób zmieniły swoją ofertę oraz sposób działania. Wzrosła aktywność bibliotek biorących udział w PRB. Podejmują one coraz więcej zróżnicowanych działań, które nie dotyczą jedynie czytelnictwa. Wzrosła aktywność bibliotek w zakresie współpracy z innymi instytucjami działającymi na terenie gminy. Widać to wyraźnie zwłaszcza na przykładzie klubów seniora oraz kół gospodyń wiejskich i ochotniczych straży pożarnych.