Pytanie

Muzeum otrzymało od organizatora na protokole PT — Protokół przekazania (przejęcia) środka trwałego termomodernizację budynku o wartości 150 000 zł. Instytucja nie jest właścicielem budynku, tylko użytkownikiem wieczystym.
Jak zaksięgować takie przekazanie?

Muzeum nie wyszczególnia w ewidencji środków trwałych budynku, którego nie jest właścicielem.

Wyjaśnienie

Instytucja kultury nie ujmuje w swojej ewidencji bilansowej budynków użytkowanych przez nią na podstawie umowy bezpłatnego użyczenia. Budynki te cały czas powinny figurować w ewidencji bilansowej organizatora, gdyż są jego własnością. Instytucja kultury jest osobą prawną, która samodzielnie gospodaruje przydzielonym jej mieniem (art. 14 ust. 1 i 2 w związku z art. 27 ust. 1 i 2 Ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej). Do środków trwałych instytucji kultury zalicza się budowle i budynki, pod warunkiem że stanowią aktywa trwałe tej jednostki, a więc są przez nią kontrolowane (art. 3 ust. 1 pkt 12, 13 i 15 Ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, dalej: ustawa o rachunkowości). Umowa bezpłatnego użytkowania, nawet zawarta na czas nieokreślony, nie daje użytkownikowi prawa do kontrolowania obcych aktywów. Tak więc budynek nieodpłatnie użytkowany powinien być ujęty w ewidencji bilansowej właściciela tych budynków, czyli organizatora.

Wśród środków trwałych ustawa o rachunkowości wymienia także ulepszenia w obcych środkach trwałych (art. 3 ust. 1 pkt 15 lit. c ustawy o rachunkowości). Ulepszenia w obcych środkach trwałych to wydatki poniesione na prace wykonane w obcym obiekcie, a takim jest budynek użytkowany przez instytucję kultury, za zgodą organizatora. Jednak to nie instytucja kultury zapłaciła za termoizolację. A zatem, zgodnie z PT powinna zaktualizować wartość budynku w ewidencji pozabilansowej. Pomoże to w określeniu jego prawidłowej wartości podczas inwentaryzacji, gdyż instytucja kultury zobowiązana jest inwentaryzować także obce środki trwałe.

Jednak jeśli instytucja kultury użytkowany budynek ma zaewidencjonowany jako środek trwały i go amortyzuje, to na podstawie PT powinna zwiększyć jego wartość.

Podstawa prawna

  • Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz.U. z 7 lutego 2020 r. poz. 194)
  • Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 22 lutego 2019 r. poz. 351; ost. zm. Dz.U. z 31 marca 2020 r. poz. 568)