Pytanie

Centrum kultury chce wydać publikację związaną z niezwykle popularnym serialem emitowanym przez TVP. W jej tytule znajdzie się jedynie nazwa miejscowości, w jakiej dzieje się akcja serialu. Publikacja ma zawierać m.in. zdjęcia i rysunki budynków wykorzystywanych w filmie. Nie będzie w niej natomiast używany zastrzeżony logotyp serialu ani wizerunki aktorów — serialowych postaci.
Czy TVP jako posiadacz praw do serialu może rościć sobie jakiekolwiek prawa do wydania zgody na tę publikację?
Czy ma znaczenie sposób jej rozpowszechniania, tj. odpłatny lub nieodpłatny?

Moim zdaniem TVP może mieć zastrzeżenia co do wydania takiej publikacji. Charakter dystrybucji publikacji w moim przekonaniu nie ma tu natomiast znaczenia. Radzę zwrócić się do telewizji z pytaniem, w jakim zakresie istnieje prawna możliwość posługiwania się informacjami związanymi z serialem.

Wyjaśnienie

Jeżeli Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: prawo autorskie) nie stanowi inaczej, to:

  • autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy,
  • nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, czyli licencja, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione. Ważne jest, że umowa taka może dotyczyć tylko pól eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia. Natomiast jeśli umowa dotyczy wszystkich utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości, jest w tej części nieważna (art. 41 ust. 1–4 prawa autorskiego).

Poza tym domniemywa się, że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości (art. 70 ust. 1 prawa autorskiego).

A zatem, odpowiedź na pytanie zależy w głównej mierze od postanowień umowy lub umów, które określają i formułują prawa TVP do serialu. Najlepiej więc, jeśli dyrektor centrum kultury zwróci się do TVP z prośbą o informację, czy jest możliwość, a jeśli tak, to w jakim zakresie, wykorzystywania elementów charakterystycznych dla serialu. Charakter i sposób dystrybucji publikacji, która miałaby zawierać te elementy, nie wydaje się w tym przypadku istotny.

Podstawa prawna

Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631; ost. zm. Dz.U. z 19 października 2015 r. poz. 1639)