Pytanie

Dyrektor instytucji kultury chce zmienić godziny pracy pracownicy zatrudnionej na pół etatu jako sprzątaczka, które ustalił poprzedni dyrektor.
Jak prawidłowo zmienić godziny pracy takiemu pracownikowi?
Czy należy zmienić zakres obowiązków, czy zrobić to poprzez ustalenie harmonogramu pracy?

Postępowanie dyrektora zależy od tego, czy godziny pracy sprzątaczki były określone w jej umowie o pracę lub innym porozumieniu. Przy czym przepisy prawa pracy nie zobowiązują do umieszczania informacji o godzinach pracy w umowie o pracę.

Wyjaśnienie

Dyrektor instytucji kultury powinien ustalić obowiązujące w instytucji kultury systemy i rozkłady czasu pracy w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli instytucja nie jest objęta układem zbiorowym pracy lub nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy (art. 1041 § 1 pkt 2 i art. 150 § 1 Ustawy z 26 czerwca Kodeks pracy, dalej: kp).

Organizowanie pracy w instytucji kultury, w tym także ustalenie obowiązującego pracowników rozkładu czasu pracy, należy do uprawnień dyspozycyjnych pracodawcy.

Co za tym idzie, organizacja czasu pracy nie należy do istotnych elementów stosunku pracy, które muszą zostać zapisane w umowie o pracę.

W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyrokach:

  • z 25 marca 1977 r., sygn. akt I PRN 5/77, OSPiKA 1978/12/218;
  • z 2 kwietnia 1998 r., sygn. akt I PKN 559/97, OSNAP 1999/6/205.

Przepisy prawa pracy zobowiązują jedynie do ustalenia w umowie wymiaru czasu pracy (art. 29 § 1 pkt 4 kp). Tym niemniej nie ma przeszkód, aby dyrektor instytucji kultury w umowie o pracę zawartej z pracownikiem albo w drodze odrębnego porozumienia ustalił wiążący pracownika rozkład czasu pracy.

Wówczas taki zapis w umowie o pracę lub w porozumieniu z pracownikiem ma charakter istotnego elementu stosunku pracy, a w konsekwencji jego zmiana będzie wymagała porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 § 1 kp). Jednak brak w tym zakresie pisemnych uzgodnień z pracownikiem uprawnia dyrektora instytucji kultury do sporządzenia nowego rozkładu czasu pracy, bez potrzeby wypowiadania warunków pracy.

Podstawa prawna

Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 12 stycznia 2018 r. poz. 108; ost. zm. Dz.U. z 5 lutego 2018 r. poz. 305)