Dyrekcja instytucji kultury chciałaby przeprowadzić dodatkowe badania w formie testów diagnostycznych na obecność przeciwciał SARS-CoV-2 u jej pracowników, w szczególności osób mających na swoim stanowisku kontakt z klientami (bibliotekarze, instruktorzy, kasjerzy, pracownicy muzeum). Uważamy, że takie działanie profilaktyczne (oprócz szeregu innych zastosowanych standardowych środków ochrony jak stosowanie płynów do dezynfekcji, maseczek, zachowanie odległości między stanowiskami) może zmniejszyć potencjalne ryzyko epidemiologiczne związane z koronawirusem oraz dodatkowo zabezpieczyć ośrodek kultury przed ewentualnymi roszczeniami ze strony pracowników i użytkowników. Badania miałyby być przeprowadzone za zgodą i wyłącznie dla chętnych pracowników.
Czy konieczna jest zgoda inspekcji sanitarnej na takie dodatkowe badania i w jakiej sytuacji pracodawca może poznać wyniki?
Procedura przeprowadzenia badań nie jest wcale prosta, a poznanie przez pracodawcę wyników przetestowanych pracowników jest utrudnione przede wszystkim ze względu na przepisy o ochronie danych osobowych.
W pierwszej kolejności trzeba pamiętać, że dane dotyczące zdrowia należą do danych osobowych wrażliwych, które podlegają szczególnej ochronie. Jak wynika z art. 9 ust. 1 RODO, zabrania się przetwarzania danych osobowych ujawniających m.in. dane dotyczących zdrowia. W sytuacji przedstawionej w pytaniu nie zachodzą okoliczności uzasadniające przetwarzanie takich danych, które wymienia art. 9 ust. 2 RODO.
Pracodawca żąda od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących (art. 221 § 1 Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, dalej: kp):
A od pracownika żąda podania dodatkowo danych osobowych obejmujących:
Nie ma tu więc danych dotyczących zdrowia. Oznacza to, że pracodawca — zlecając badania pracowników na obecność przeciwciał koronawirusa — nie ma prawa domagać się wyników badań bez zgody pracownika. Jednak taką podstawą może być decyzja organów sanitarnych.
Jak wynika z art. 8a ust. 5 Ustawy z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Główny Inspektor Sanitarny lub działający z jego upoważnienia inny organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej może wydawać m.in. osobom prawnym i pracodawcom decyzje nakładające obowiązek podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych oraz żądać od nich informacji w tym zakresie, w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej, o których mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Pracodawca może więc przeprowadzać testy i zapoznawać się z ich wynikami, jeśli otrzyma w tej sprawie decyzję organów inspekcji sanitarnej.