Pytanie

Instytucja kultury prowadzi świetlice środowiskowe. W planach jest założenie spółdzielni socjalnej, która miałaby prowadzić usługę dożywiania dzieci z terenu gminy.
Czy samorządowa instytucja kultury może być jednym z trzech członków spółdzielni socjalnej i czy dyrektor tej instytucji może pełnić jakiekolwiek funkcje w zarządzie spółdzielni?

Instytucja kultury nie może być ani członkiem, ani założycielem spółdzielni socjalnej. Nie przewiduje tego Ustawa z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (dalej: ustawa o spółdzielniach socjalnych).

Wyjaśnienie

Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków oraz pracowników spółdzielni socjalnej (art. 2 ust. 1 ustawy o spółdzielniach socjalnych). Spółdzielnię socjalną mogą założyć osoby fizyczne wymienione w art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach socjalnych, m.in. bezrobotne, niepełnosprawne, poszukujące pracy itd. Jednak spółdzielnię socjalną mogą założyć także:

  • inne osoby fizyczne, jeżeli spełniają warunki wymienione w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o spółdzielniach socjalnych;
  • organizacje pozarządowe w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie lub jednostki samorządu terytorialnego;
  • kościelne osoby prawne.

A zatem tylko wymienione wcześniej podmioty mogą założyć spółdzielnię socjalną i nie ma wśród nich instytucji kultury.

Chcąc włączyć się w realizację zadań opisanych w pytaniu, warto zastanowić się nad założeniem organizacji pozarządowej, np. stowarzyszenia. Mogą je założyć np. pracownicy instytucji kultury.

Podstawa prawna

Ustawa z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (tekst jedn. Dz.U. z 25 listopada 2020 r. poz. 2085; ost. zm. Dz.U. z 24 października 2019 r. poz. 2020)