Pytanie

Ośrodek kultury zatrudnia 10 osób na umowę o pracę. W regulaminie wynagradzania zawarto zapis, z którego wynika, że wynagrodzenie pracownika podlega corocznie waloryzacji o roczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszany w komunikacie Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług ogółem.
Jak w związku z tym należy liczyć wynagrodzenie od 1 stycznia 2023 r., jeżeli dla części pracowników wynagrodzenie zasadnicze podniesiono do kwoty minimalnej? Czy należało podwyższyć wynagrodzenia ustalone na 31 grudnia 2022 r. o wskaźnik waloryzacji ogłoszony przez Prezesa GUS?
Czy waloryzacji podlegają wszystkie składniki wynagrodzenia, w tym również dodatek funkcyjny?

Zacytowany w pytaniu przepis regulaminu wynagradzania o waloryzacji wynagrodzenia dotyczy wszystkich pracowników zatrudnionych w instytucji bez względu na wysokość otrzymanego wynagrodzenia. Z uwagi na to, że w regulaminie wynagradzania nie zostało sprecyzowane, iż waloryzacja o wskazany wskaźnik dotyczy wyłącznie wynagrodzenia zasadniczego, powinny być podwyższone wszystkie składniki wynagrodzenia za pracę, w tym np. dodatek za wysługę lat oraz dodatek funkcyjny, jeśli takie pracownikowi przysługują.

Wyjaśnienie

Nie ma przepisów powszechnie obowiązujących, które zobowiązywałyby pracodawcę do waloryzacji wynagrodzeń. Regulacje takie, jako korzystniejsze dla pracowników niż wynikające z Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: kp), pracodawca może wprowadzić w regulaminie wynagradzania albo w układzie zbiorowym pracy. Wówczas pracodawca sam kształtuje treść przepisu, dlatego to od niego będzie zależeć, w jaki sposób ta waloryzacja będzie w instytucji dokonywana.

Z komunikatu Prezesa GUS z 13 stycznia 2023 r. w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2022 r. wynika, że wskaźnik ten w 2022 r. w stosunku do 2021 r. wyniósł 114,4 (wzrost cen o 14,4%).

Zatem np. wynagrodzenie w wysokości 4000 zł powinno być podwyższone o 576 zł.

W związku z brakiem precyzyjnego określenia w przepisie, z którego dnia wynagrodzenie podlega waloryzacji, pojawiają się w tym zakresie wątpliwości interpretacyjne.

Moim zdaniem, nie ma przesłanek pozwalających na uznanie, że chodzi o wynagrodzenie w wysokości ustalonej na 31 grudnia 2022 r.

Komunikat w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2022 r. ogłoszono 13 stycznia 2023 r. Dlatego za uzasadnione należy uznać przyjęcie wysokości wynagrodzenia dopiero ze stycznia 2023 r.

Poprawnie sformułowany przepis prawa wewnątrzzakładowego nie powinien sprawiać trudności w jego interpretacji i być niejednoznaczny.

Dlatego, jeśli pracodawca chce, żeby w kolejnych latach waloryzacja dotyczyła wynagrodzeń ustalonych w wysokości na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego, to powinien to w przepisie zaznaczyć.

Tworząc przepisy dotyczące waloryzacji wynagrodzeń, należy pamiętać, że w żaden sposób nie powinny one dyskryminować pracowników, w tym w zakresie warunków zatrudnienia (art. 183a kp).

Podstawa prawna

  • Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 19 lipca 2022 r. poz. 1510; ost. zm. Dz.U. z 4 kwietnia 2023 r. poz. 641)
  • Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 13 stycznia 2023 r. w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2022 r. (M. P. z 16 stycznia 2023 r. poz. 68)